Yamaha Ténéré Rally Bosnia

In de Benelux kennen we de Ténéré Travel Trophy al eventjes, een avontuurlijke allroad reis voorbehouden voor eigenaars van een Yamaha Ténéré (jong of oud) die dit jaar richting Scandinavië trok. ‘Leuk concept, kunnen wij ook’, dachten ze bij Yamaha Deutschland en ze zetten de Ténéré Rally Bosnia op poten. Onze medewerker Klaus Nennewitz trok erheen en ontdekte al snel dat de rally veel meer was dan een fraaie marketingstunt.

In 2022 trok Yamaha de stekker uit het Dakar-project, het einde van een tijdperk waarin de Japanse fabrikant liefst negen keer Le Dakar wist te winnen. De Japanners besloten ‘Le Dakar’ laten voor wat ie is en de focus te verleggen naar ‘customer sports’ en amateurrally’s waarin de Ténéré 700 (met zijn tweecilinder niet langer toegelaten in Le Dakar) wel nog welkom is. De Ténéré Rally Bosnia 2025 die door Yamaha Deutschland werd georganiseerd past helemaal in de nieuwe aanpak van het merk.

Net als bij de Yamaha Ténéré Travel Trophy mochten enkel Ténérés deelnemen aan het evenement. Tussen de honderd deelnemers bij de start in Kupres een dozijntje oude Ténéré monocilinders, voor de rest allemaal moderne 700cc tweecilinder Ténérés. Moritz Kullman, een Duitse specialist voor alles wat vintage Ténérés betreft, ontfermde zich over de kranige oudjes in het deelnemersveld. De meeste vintage Ténérés hadden hun eigenaars al meermaals door woestijnen overal ter wereld geloodst, veel meer heb je niet nodig om bij het kampvuur ’s avonds tot leuke gesprekken te komen.

Om mogelijke stille momenten te voorkomen hadden de organisatoren ook workshops en voordrachten voorzien, onder andere van Rasmus Geiger die kwam vertellen over zijn reis door Mauritanië in het zadel van een aangepaste TT600. Kers op de taart was de aanwezigheid van levende legende Stéphane Peterhansel die de laatste twee etappes kwam meerijden en elke mogelijke vraag over zijn 35 deelnames aan Le Dakar met de glimlach beantwoordde.

Classic of Pro
Voor de vijf etappes doorheen Bosnië konden de deelnemers telkens twee routes kiezen: een Classic parcours voor de minder ervaren offroad-rijders en een Pro parcours voor de dames en heren die het gewoon zijn om ’s avonds het zand van tussen hun gebit te spoelen. Elke dag kon iedereen naar hartenlust en op basis van zijn humeur een van de twee parcours kiezen.

De extreem droge omstandigheden zouden vanaf de eerste dag het evenement bepalen en veel keuze had je eigenlijk niet. Ofwel ging je er van bij de start als een haas vandoor om het stof voor te blijven, ofwel moest je schildpadgewijs een tijd wachten vooraleer het stof van alle zandhazen was gaan liggen. Op de brede gravelpaden kon je lekker opschieten, op de vaak bijna onzichtbare singletracks door het hoge gras moest je wel op je hoede zijn voor grote stenen die je pas laat of in sommige gevallen te laat opmerkte.

Zelf had ik het knap lastig met de passages door verlaten dorpen in een paradijselijke omgeving waar de sporen van de Bosnische burgeroorlog van dertig jaar geleden nog te tastbaar aanwezig zijn. Tijdens de talrijke koffiestops toonden de locals grote interesse in de buitenlanders, zelf bleken ze de bewogen geschiedenis van deze regio inmiddels een plaats te hebben gegeven.

Kies je snelheid
Het bijzonder fraaie landschap stelde de rallyrijders constant voor een dilemma: hoe snel moet je hier rijden om je te vermaken en hoe traag wil je rijden om al het moois met al je zintuigen in je te kunnen opnemen? Na een hele reeks offroad avonturen op motoren van andere merken moest ik de eerste dagen wel wennen aan de Yamaha Ténéré 700 Rally.

Die heeft immers een heel kwieke voorkant waar ik in het diepe, losse gravel toch een beetje moest leren mee omgaan. Gelukkig vond ik om de velgen van mijn Ténéré 700 Rally Metzeler Karoo Extreme banden die offroad een pak beter presteren dan de Metzeler Karoo 4 banden van de meeste andere deelnemers.

Calvarietocht
Op dag twee leidde de koninginnenrit van de week ons naar Plocno, met zijn 2.228 meter de hoogste berg uit de Federatie van Bosnië en Herzegovina. De pistes door de velden en weiden op weg naar de voet van de berg waren ideaal voor de Ténéré om te tonen wat hij werkelijk in zijn mars heeft. De klim zelf was een compleet ander paar mouwen met maffe stijgingspercentages, verraderlijk los grind, ultrakrappe haarspelden en diepe, diepe ravijnen.

Maximale concentratie was vereist, hier omkukelen kon zware gevolgen hebben … en toch overkwam het mij. Geen idee naar waar mijn gedachten afdwaalden, maar een moment van onoplettendheid volstond om horizontaal te gaan. De Ténéré weer overeind krijgen kostte me veel kracht, met dank aan de tweeduizend meter hoogte waarop ik me bevond en de jammerlijke afwezigheid van een handvat op het achterframe van de motor. De rest van de klim draaide uit op een zware beproeving en ik moest mezelf en de Yamaha nog twee keer oprapen waardoor het voelde alsof de etappe dubbel zo lang was dan op papier.

Het overweldigende uitzicht van op de top over het Cyrsnica massief deed me de calvarietocht naar de top echter meteen vergeten. De afdaling ging me een stuk gemakkelijker af, ook al omdat de meeste andere deelnemers gestopt waren om te lunchen en ik voor de verandering een keer niet door een stofgordijn moest navigeren. Omdat ‘stofvrij rijden’ in Bosnië echt uitzonderlijk was, sloeg ik met plezier de lunch over en beperkte me tot een energiereepje zodat ik de volgende twee uur in mijn eentje door de bergen kon knallen.

En toen kwam de klik, voelde ik me één met de motor, zat ik op dezelfde frequentie als de Ténéré die je simpelweg smeekt om er stevig tegenaan te gaan. Hoe meer je van de Ténéré Rally vraagt, hoe meer de motor je beloont. De vering was heel correct afgesteld en de gasrespons voelde heel voorspelbaar, enkel de koppeling had iets preciezer gemogen. Jammer genoeg is de benzinetank tussen de knieën een tikkeltje te wijd als je op steile hellingen ver naar voren moet leunen om tractie te houden. Desondanks kwam ik na mijn ‘special stage’ moe maar tevreden aan bij het benzinestation waar ik me een helmbrede glimlach een uurtje ging zitten om te bekomen en te genieten. Rondom mij niks dan blije bestofte gezichten.

We gaan dansen en springen!
Alles wat me nog restte voor die dag was de Ténéré in één stuk terugrijden naar het bivak, al stond er wel nog een lus van vijftig kilometer door de bergen op het programma. En opnieuw werd ik rijkelijk beloond: een breed pad dat door de bossen en heuvels meanderde, met net genoeg grip om de Ténéré te laten dansen en springen. Dankbaar gebruikmakend van de bermen reed ik de Yamaha als was het een crossmotor. Compleet buiten adem bereikte ik het bivak, samen met de Ténéré had ik het beste van mezelf gegeven. Wat een avontuur.

Snakken naar een snack
Bedwelmd door de euforie van de voorbije etappe liet ik mij ertoe overhalen om me de volgende ochtend aan te melden voor de ‘Adventure Extreme Challenge’: tweehonderd kilometer alleen maar offroad met als beloning een snack in een verlaten hut op de top van een berg. Acht van de honderd deelnemers aan de Ténéré Rally Bosnia gingen de uitdaging aan.

Na de pittige beklimming van een skipiste reden we eindeloos over bospaden op een plateau, tot het decor zich opende en ons machtige vergezichten over het westen boden. Bij het ravijn boven Dragnijic keken we uit over de vallei en zetten onze weg verder. Rijden werd steeds meer zwoegen, kilometers aan een stuk eiste een genadeloos stenenpad het uiterste van ons en onze motoren. Compleet door mekaar gerammeld en met pijn in alle ledematen bereikten we na zeven uur afzien en genieten eindelijk de hut op het einde van de wereld. De typische Bosnische deegrolletjes met vlees en aardappelen smaakten als een geschenk uit de hemel.

Er is een andere manier
Pas op de laatste dag van de Ténéré Rally Bosnia leerde ik dat je een dergelijk evenement ook op een meer toeristische, relaxte manier kunt rijden. Met dank aan Moritz Kullman en zijn 42 jaar oude Ténéré monocilinder. In de ochtend had ik me net als een hele horde andere deelnemers vastgebeten in het achterwiel van Stéphane Peterhansel, vastbesloten om zo lang mogelijk in dat wiel te blijven om op die manier zo veel mogelijk rijtips te stelen met mijn ogen.

Maar dat draaide op een halve ontgoocheling uit. Peterhansel rijdt nagenoeg altijd rechtstaand op de voetsteunen en met het bovenlichaam volledig in lijn met de motor. Niks hangen of vreemde manoeuvres, hij dirigeert de motor simpelweg met de knietjes de juiste richting uit. Hoewel de beste man inmiddels zestig is en de Bosnische paden voor hem onbekend terrein waren, toonde hij ons wel dat je met een relaxte rijstijl en tonnen vertrouwen een belachelijk hoge snelheid kunt aanhouden.

Na de lunch stond ik voor de keuze: nog een paar uur me de tong uit de bek rijden in het spoor van Peterhansel of een versnelling terugschakelen en genieten van het landschap en de vriendschap. Ik koos voor het laatste en ging samen met Moritz op zijn XT 600 Ténéré op pad. In Livno gingen we zitten voor koffie en gebak waarna Moritz me meenam naar de bron van de Bistrica rivier.

Op de terugweg kozen we voor een route die ons naar een plateau leidde dat ‘bevolkt’ wordt door een duizendtal wilde paarden. Moritz leidde ons groepje met de kalmte en rust die ervaren avonturiers typeert. De omgeving, de paarden, de vriendschap en de stilte die alle woorden overbodig maakte lieten een enorme indruk op me na. Een overweldigende manier om de Ténéré Rally Bosnia te beëindigen. Yamaha Deutschland: graag in 2026 meer van dat!

Meer info: yamaha-tenere-spirit.de

Tekst Klaus Nennewitz • Fotografie Anton Brey, Klaus Nennewitz