Wil je de snelste van de straat zijn, dan telt uiteraard iedere pk. Met veel tijd, liefde, energie en vooral een gedegen aanpak probeert Paul Ritzen (65) een optimale krachtbron te ontwikkelen. Zo ook voor deze op leeftijd geraakte Kawasaki ZX-12R Ninja, die een extreme onderhuidse metamorfose onderging.
Het is even zoeken naar de werkplaats van Paul Ritzen. In een klein achterafsteegje, vlak in het hart van het Limburgse Weert, houdt de vakkundige tuner zich al decennia schuil. Ook het pand waar hij zijn werkzaamheden uitvoert, geeft weinig prijs dat hier gesleuteld wordt aan de nodige pk-monsters. Als eenmaal de deur geopend is, wordt het eindelijk duidelijk dat je hier op het juiste adres bent voor onderhoud aan je motor, in welke vorm dan ook.
“Reguliere beurtjes, het oplossen van een hardnekkige storing of dus inderdaad meer pk’s uit je motor halen. Ik ben voor veel te porren”, laat een opgewekte Ritzen weten. “Maar om eerlijk te zijn, het gelukkigst word ik van projecten waar ik motoren een stuk sneller kan maken.”
Niets anders dan sleutelen
De jacht naar pk’s zit er bij de 65-jarige Ritzen al vroeg in. Hoewel hij allereerst een koksopleiding afrondt, is het al snel duidelijk dat de Limburgse tiener uiteindelijk een andere richting uit wil. “Als tienjarige heb ik gezegd dat ik kok wilde worden en dat werd als een positief bericht beschouwd door mijn familie. Daar kon ik dus niet meer onderuit.” Tijdens een tweede studie, om eerste restaurantskok te kunnen worden, besluit Paul dat het genoeg is geweest. Hoewel hij op gemakkelijke wijze zijn diploma kan behalen, stopt hij per direct en verlaat de wereld van het kokkerellen.
De keuken wordt definitief ingeruild voor de garage. “Overdag deed ik niets anders dan sleutelen en met moeite kreeg ik telkens de olieresten van mijn vingers af. Dat was natuurlijk een vereiste om überhaupt in de keuken te kunnen staan. Ik wist eigenlijk dondersgoed waar mijn passie lag en daarom besloot ik om me aan te melden voor omscholing.”
Prima idee
Als negentienjarige leerling-monteur komt Ritzen bij een Renault-garage terecht. Hoewel hij daar zijn technische hart al de nodige ruimte kan geven, blijven de snelle tweewielers trekken. “Op mijn twaalfde sleutelde ik al aan brommers, dus het was niet heel vreemd dat motoren me meer aantrokken dan auto’s. Alleen, voor mijn opleiding moest ik aan de slag bij een autogarage.” Zonder al te veel moeite schopt de ijverige Weertenaar het tot eerste monteur en blijft ondertussen in z’n vrije uurtjes aan motoren sleutelen. “Ieder weekend stond de stoep bij ons huis helemaal vol met motoren.
Heel veel familieleden reden motor, ook mijn zus. Zij verkocht op een gegeven moment haar Honda CB400 Four en de man die ‘m kwam kopen, Ruud van Bussel, zag mij sleutelen aan mijn eigen GS1000. Op datzelfde moment vroeg hij of ik hem in de avonduurtjes wilde helpen om wat motoren te prepareren. Dat leek mij natuurlijk een prima idee. Overdag auto’s, in de avond ging ik aan de slag met motoren. Al snel groeide het sleutelwerk en besloot Ruud om een eigen zaak te beginnen. Motorhuis Napoleon ontstond en ik ging daar de werk-plaats bemannen.”
Snelle fiets
Na een paar jaar bij Motorhuis Napoleon besluit Ritzen in 1989 voor zichzelf te beginnen, op de plek waar hij zich nog steeds bevindt. “Ik ben altijd een snelheidsfreak geweest, dus het was niet vreemd dat ik me ook bezig ging houden met tuning”, meent Paul.
De immer aanwezige ‘need for speed’ wordt flink aangewakkerd als goede vriend Xavier Rincker het wilde idee heeft om deel te nemen aan dragrace-wedstrijden. “Die motoren op de stoep bij mijn ouderlijk huis, daar stond ook altijd die van Xavier tussen. Toen ik eenmaal mijn eigen zaak had, kwam hij me ook altijd helpen. Dat doet ie overigens nog steeds iedere zaterdag.”
Met de groeiende sprintambities van Xavier komt er al snel een Kawasaki Z1000, met 1977 als bouwjaar. “Het was al een oud beestje, maar we kregen het voor elkaar om er een behoorlijke snelle fiets van te maken.” Het blijkt uiteindelijk een zeer succesvol project te worden, want ondanks de leeftijd van de motor weet Xavier in 2002 zelfs de Nederlandse titel te veroveren in de Ultimate Streetbike-klasse. “En eigenlijk is de bouw van deze ZX-12R Ninja weer een vervolg op dat succes”, aldus Ritzen.
Altijd weer gevolgen
“Om goed voorbereid te zijn op de wedstrijden werd die Z1000 uiteraard in mijn motorzaak geprepareerd. Johan Triepels kwam regelmatig kijken en werd uiteindelijk zo enthousiast dat hij ook wilde gaan sprinten.” Al snel ontstaat er een nieuw pk-project voor tuner Ritzen en schaft hij voor Johan een Kawasaki ZX-12R Ninja uit 2000 met schade aan.
“Ik denk dat we zo’n beetje in 2005 zijn begonnen om de machine klaar te stomen voor de Ultimate Streetbike. Johan heeft de motor eerst helemaal gestript, waarna ik me uiteraard bezig ben gaan houden met het interne hart van de ZX-12R.” Met een gedegen plan worden rigoureuze stappen gezet om een volledig vernieuwde vierpitter op te bouwen. Niets wordt aan het toeval overgelaten, te danken aan zeer precieze calculaties en het nodige tekenwerk.
Door de ervaring van Ritzen weet hij uiteraard prima waar hij zijn onderdelen vandaan moet halen. Zodoende is veel materiaal afkomstig van Muzzy’s (specialist op het gebied van Kawasaki-tuning, red.), zoals het cilinderblok, de nokkenassen, koppeling en airshifter. “Als je ergens iets aanpast, heeft dat vaak ook weer gevolgen op andere zaken. Het kan daardoor soms best wel complex worden.”
Niets onbehandeld laten
Zo is de ZX-12R Ninja onder meer voorzien van een grotere boring en slag (87 x 61,4 mm), om uiteindelijk tot een cilinderinhoud van 1.460cc te komen. “Intern zijn er flink wat aanpassingen nodig geweest om het allemaal kloppend te maken. Zodoende heb ik bijvoorbeeld zelf een tekening gemaakt voor de krukas, maar daar blijft het natuurlijk niet bij. Ook de Carillo drijfstangen en JE zuigers moesten aangepast worden.” Ook bovenin het motorblok werden alle onderdelen op maat gemaakt, zoals in- en uitlaatkleppen met vlakkere bodem en dus die ‘hete’ nokkenassen van Muzzy’s.
Niets is onbehandeld gelaten, zo moest het standaard in- en uitlaattraject flink op de schop. “Je moet ook wel, want alles moet nauwkeurig op elkaar aansluiten.” Door het flink gestegen krachts-niveau van het blok ging Ritzen ook voor het uitlaatsysteem richting de tekentafel. “Helemaal uitgerekend op puls”, geeft hij aan. “Het zijn behoorlijke bochten geworden, maar er moet natuurlijk wel wat doorheen.” Hoewel het uiteraard een paar centen kost, weet Doma Exhaust uiteindelijk de tekening van tuner Ritzen om te zetten tot een geweldig uitlaatsysteem dat uniek in z’n soort is. “Zet deze op een andere ZX-12R en het werkt niet. Dat komt allemaal door de vergrote cilinderinhoud.”
Flink verschil
Het resultaat van het harde werken mag er dan ook zijn. Door Pauls technische kunde beschikt de Kawasaki ZX-12R Ninja nu over een ongelooflijk vermogen. De standaard 178 pk (krukas) is omgetoverd tot maar liefst 240 pk op het achterwiel en ook het koppel kreeg een flinke boost te verwerken. De creatie van Ritzen komt tot een overweldigende 200 Nm, een plus van maar liefst 66 Nm ten opzichte van het standaardmodel. “En dan hebben we ook nog een NOS lachgassysteem toegevoegd, waardoor je nog eens over zo’n 100 pk extra beschikt.”
Om dit alles perfect af te regelen, moest de Limburgse tuner ook met de elektronica aan de slag om de tsunami aan paardenkrachten zo goed mogelijk richting het asfalt te krijgen. Zodoende beschikt de Kawasaki van eigenaar Triepels over een Schnitz DSC-PRO2 systeem, waardoor de elektronische ontsteking, airshifter én de lachgasinspuiting volledig te programmeren vallen. Een waar wonderkastje dus.
“Koppeling lossen en vanaf dat moment hoef je eigenlijk enkel nog gas te geven”, legt Ritzen uit. “Je kunt precies inregelen wanneer de volgende versnelling ingeschakeld moet worden, en bij welk toerental dat gebeurt. Automatisch wordt er dan een signaal gestuurd naar de airshifter, waarna die in actie komt. Op die manier kan de rijder zich optimaal concentreren om zo snel mogelijk een sprint af te leggen.”
Beetje passend
Om de ZX-12R Ninja in recordtempo te laten accelereren, is niet alleen gewerkt aan het machtige blok. Om al het geweld te beteugelen, zijn er verschillende zaken aangepast om het voorwiel van de Kawa zo lang mogelijk op de grond te houden. Het is dan ook de reden voor een verlengde JMC achterbrug en een ingekorte voorvork met stuggere veren. Ook aan de achterzijde zit andere vering.
De standaard schokdemper moest plaatsmaken voor Zweeds goud. “En om het uiterlijk een beetje passend te houden, is het subframe ietsje langer gemaakt en hebben we een andere kont gemonteerd. Het kuipwerk sluit nog niet overal even mooi aan, maar het project ligt helaas al tijden stil. De interesse is bij de eigenaar wat kwijtgeraakt in de loop der jaren, waardoor ik nog niet precies weet hoe goed deze Kawa als sprinter zal presteren.”
Stille dood
Eigenaar Johan Triepels kende geen bloedspoed om het project af te ronden. “Daar spelen meerdere factoren een rol”, weet Ritzen. “Juist op het moment dat Johan wilde gaan sprinten, besloot Xavier om ermee te stoppen toen ‘ie 50 werd. Dat had hij zijn vrouw beloofd. Daarnaast kreeg de dragracewereld het steeds moeilijker (inmiddels geen mogelijkheden om legaal te kunnen sprinten, red.) en speelden er nog wat privézaken op de achtergrond mee. Dat heeft allemaal niet echt geholpen, waardoor we nu te maken hebben met een bijna afgerond project. Ik denk dat we nog zo’n drie procent van een volledige bouw af zitten.”
Op de vraag of deze Kawasaki ZX-12R Ninja wellicht stiekem een stille dood heeft meegemaakt, reageert Ritzen resoluut met een ontkennend antwoord. “Ik ben inmiddels een oude vent, waardoor ik van plan ben om het een stuk rustiger aan te gaan doen. Ik hoop en verwacht dan eigenlijk wel wat meer tijd te hebben voor dit soort hobbyprojecten. Een van de eerste klussen die ik dan af wil ronden, is natuurlijk deze ZX-12R. Dat gaat echt wel gebeuren.” (Dit artikel verscheen in KicXstart editie oktober 2025.)
Tekst en fotografie Jarno van Osch/Shot Up Productions