Wheels & Waves, strand & surf, bbq & prosecco, scramblers & boxers en vooral: een bevoorrechte community van het meest sophisticated & distinguished allooi. Nee, dan ik, zei de gek op de BMW R 12 Option 719, manoeuvrerend over het Almeerderstrand aan de A6 op zomaar een dinsdagmiddag. Wég magie, weg idylle. Maar kan ik dat de R 12 aanwrijven?
Ook figuurlijk is BMW niet van gisteren. Tijdens het toen booming, ultra-hippe Wheels & Waves-evenement van 2015, hadden de Duitsers op iedere straathoek en elk kruispunt van epicentrum Biarritz ‘toevallig’ de net nieuwe R nineT losjes geparkeerd, zodat de vele duizenden bezoekers BMW’s nieuweling permanent en ongemerkt ingeprent kregen. Met succes, want met deze superslimme actie haakte de Duitse firma in op de renaissance van oude boxerblokken onder de hippe rijders onder ons. Feit is: de klassieke, majestueuze, luchtgekoelde boxerblokken bleken om hun eigenwijze flaporen en ultrastrak afgewerkte carterdelen niet aan te slepen.
De Duitsers voedden deze revival met een reeks R nineT-modellen, uiteenlopend van de Racer tot aan de Urban G/S, maar een serieuze cruiser bleef achterwege. Tot nu met de introductie van de R 12, verkrijgbaar in een retro-naked nineT-versie en een verder naamloze, budgettair beter verantwoorde R 12 cruiser.
Ons testmodel ontvlucht echter de anonimiteit door de Option 719-toevoeging én een titanium Akrapovic … die bij deze motor past als stuurfranjes op een M 1000 RR. Geen gezicht. De standaard dubbelloops pijp oogt stukken fraaier en zal weinig stiller klinken, dus bespaar je die € 1.150,-.
Even kort door de bocht (want dat kan zeker met de R 12) vind ik de R 12 Option 719 een verwarrende motor. De R 12 moet je cruisen, wat schreeuwt om een spoedcursus onthaasten. Een leerzaam geheel: half Nederland door over snelwegen bij 110 km/u op de (onmisbare) cruise control; het zorgt niet alleen voor een trillingsarm motorgedrag bij een verbruik van 4,8 liter op honderd, het ‘slow cooking’ geeft ook inzicht in de onderhuidse doorontwikkeling van klassieke, luchtgekoelde techniek.
De vroege injectieboxers van een jaar of vijftien geleden ‘rückelden’ erop los bij constante snelheid en kenden een vermogens- en koppelopbouw grillig en vol pieken en dalen als een Alpenlandschap. Nu, met zoveel strengere emissie-eisen, loopt de krachtbron bij zowel acceleratie als deellast feilloos en ‘lekker vet’ rond. Ja, mechanisch geluid van bewegende delen blijft hoorbaar op de luchtkoeler, maar dit geknisper behoort tot de charmes van deze dikke joekel.
Minder charmant zijn de ‘kloenken’ uit de versnellingsbak bij stapvoets overschakelen en manoeuvreren, waarbij de bekende enorme carteromhulling als klankkast lijkt te fungeren. Sommige hardcore boxer-adepten zullen hiervoor ook een mantel der liefde in de garderobe hebben hangen. Da’s niet uitgesloten, want het schakelgevoel in het pedaal is ronduit voortreffelijk, net als de koppelingdosering met de linker vingers.
Ploffend bij 4.000 toeren over de strontvervelende A12 begint het cruisergevoel, maar vooral het legale cruisertempo, in te dalen. De opvallend royale veerweg van 12 centimeter uit de monodemper werpt zijn vruchten af; alleen zeer felle bobbels in het wegdek vlak onder je snijden door het ruggenmerg en kunnen niet meer door het fijne zadel geabsorbeerd worden. Even snel inhalen vraagt een bescheiden draai aan het gashendel.
Maar bij de eerste afrit slaat de beloofde verwarring toch toe. Van een bedaagde cruiser blijkt de R 12 zich te ontpoppen als een verdraaid strak sturende machine. En beneden aan het verkeerslicht knalt mijn hoofd haast door de ruitenwissers, zo onverwacht hard en zo niet des cruisers hakken de voorste Brembo’s erin. Hè get, worden we toch weer uitgedaagd op deze ontspannen bedoelde machine?
Een tussentijdse afslag bij Vianen naar de Lekdijk onderstreept het vermoeden; hoewel als cruiser bedoeld, is deze slechts 227 kilo lichte R 12 een feestje in manoeuvreren, vooral door een betrekkelijk stug afgestelde Marzocchi vork. Waar stukken zwaardere cruisers pas na de inzet van lichamelijk geweld een hoek om gaan en je dan nog maar moet zien waar het schip strandt, laat de R 12 zich zeer alert, direct en met heldere input besturen.
Voeg daarbij de Brembo’s (met bochten-ABS) als guillotinemessen en m’n relaxte intenties monden toch weer uit in oneigenlijk gebruik waar de gemiddelde fietsende afritsbroek niet gelukkig van wordt (al zijn die überhaupt zelden op levensgeluk te betrappen). Natuurlijk, met zijn lange, lage bouw wil bij bochtenwerk op hele hoge snelheid de zaak wat beginnen te wringen en te deinen onder invloed van flauwe bobbels en spoorvorming, maar da’s onvermijdelijk.
Dit stop & go-gebruik laat wel zien dat de 1.170cc boxer het van een vetgemest middengebied moet hebben, zeker wanneer je met een druk op de knop de Rock-modus inschakelt. Daarin manifesteert de boxer een levendiger, actiever en brutaler motorkarakter dan in de Roll-modus, al valt in beide modi dagelijks makkelijk te rijden. Maar in de eerste en laatste twee-drieduizend toeren valt weinig te beleven. Zeker tot drieduizend toeren presteert het blok wat lauwtjes voor een twaalfhonderd twin, juist het gebiedje waar je geen zin hebt in terugschakelen.
De krachtsontwikkeling in de laatste 2-3K heeft BMW rigoureus afgekapt, daar waar de R 12 nineT nog verder dendert tot 109 pk, 14 pk meer dan deze cruiser. Klinkt logisch, gezien het bredere inzetgebied van de naked nineT. Maar waar de cruiser wel wat laagtoerige ‘wiedergutmachung’ zou verdienen in ruil voor deze hoogtoerige castratie, kan de R 12 enige compensatie op zijn buik schrijven; tot de resolute afbouw van zijn koppel en vermogen vanaf 6.000 toeren, is de krachtsontwikkeling geheel identiek. Beetje sneu.
De voorzijde voelt als in beton gegoten. Bij gebruik van de nijdige voorremmen blijft een diepe duik in de veren volledig afwezig. Sterker nog, ik heb onderweg een moment moeten controleren of BMW niet een gecamoufleerd Telelever-systeem aan de R 12 had geschroefd … om behalve een conventionele upside-down ook een stuurdemper te ontdekken. Lijkt me een erfenis van de 109 pk sterke nineT, want de standaard 95 pk R 12 kan makkelijk zonder.
Verstelbaar is de Marzocchi overigens niet, voor de achterveer hoef je maar aan een grote draaiknop rechts te draaien. Verwacht over het geheel genomen geen fluwelen waterbedcomfort op de R 12 Option 719; de voor luxepaarden wat straffe afstelling is BMW’s bewuste keuze voor het behoud van knap stuurwerk. Daarom is de R 12 Option 719 ook weer geen cruiser pur sang, eentje op Amerikaanse leest geschoeid, maar eerder een relaxte versie van de R 12 nineT.
Conclusie Een beetje betaalbare cruiser had BMW niet meer in zijn assortiment, vandaar de uitvinding van de pure R 12 voor 17 mille. Maar zoals zo vaak loopt het qua opties weer tomeloos uit de hand en gier je met het 719- en Comfortpakket en nog wat snuisterijen zomaar de 22 mille (en een Harley 1.8 Street Bob…) voorbij. Ook deze Option 719 komt verreweg het best tot zijn recht in hoogzomerse omstandigheden en een subtropisch decor. Maar hitsige strandfeesten, gloeiende kampvuren, swingende boezems, sudderende tomahawks, nachtelijke romances en zand over je katerige kanis; die bestaan vooral in je vurigste dromen, zolang je zelf niet in actie komt en de stoute laarzen aantrekt. De R 12 Option 719 kan je in ieder geval in de juiste richting sturen. En goed ook.
Plus- en minpunten
+ Kan ook vanaf € 16.990,-
+ Vette kracht in het midden
+ Echte remmen, echte vering
– Pk’s eraf zonder Nm’s erbij
– Gepersonaliseerd voor iedereen
– Best hoge Memphis Depay-factor
Lees de volledige test in KicXstart september 2024
Motor: 1.170cc, 4 kl./cil., lucht/olie gekoelde boxer
Boring x slag: 101 x 73 mm
Compressieverhouding: 12:1
Max. vermogen: 95 pk @ 6.500 tpm
Max. koppel: 110 Nm @ 6.000 tpm
Brandstofvoorziening: Bosch BMS-O motormanagement, 50 mm, ride-by-wire
Transmissie: zesbak, cardan, quickshifter up/down
Frame: eendelig stalen buizenframe, aangeschroefd subframe
Voorvering: 45 mm Marzocchi upside-down, niet verstelbaar, veerweg 120 mm
Achtervering: Paralever met monoshock, veervoorspanning en uitgaande demping verstelbaar, veerweg
120 mm
Voorrem: 310 mm schijven met Brembo 4zuigerklauwen, ABS Pro (bochten-ABS)
Achterrem: 220 mm schijf met Brembo 2zuigerremklauw, ABS Pro (bochten-ABS)
Banden voor/achter: 100/90-R19 / 150/80-R16 (Bridgestone Battlax BT46)
Wielbasis: 1.520 mm
Balhoofdhoek/naloop: 29,3°/132,5 mm
Gewicht: 227 kilo (rijklaar)
Zithoogte: 754 mm
Tankinhoud: 14 l
Prijs Nederland: € 22.034,- (incl. comfortpakket, digi display en Akrapovic)
Prijs België: € 19.708,- (idem)
Tekst Joost Overzee • Fotografie Henny B. Stern